Ukrainadagi urush: Xitoy Rossiyani muzokaralar stoliga o‘tqizishi mumkin
Ukraina tomonidan rejalashtirilayotgan qarshi hujum 2023-yil oxirigacha Kiyev va Moskva o‘rtasidagi muzokaralarga yo‘l ochishi mumkin. Bu haqda AQSH va Yevropa Ittifoqi rasmiylariga tayanib, The Wall Street Journal (WSJ) xabar berdi.
Xitoy Rossiyani muzokara stoliga o‘tqizishi mumkin. Bunday variant Pekinning Moskvaga yaqinligi sababli tinchlik tashabbusiga qo‘shilish g‘oyasini tanqid qilgan g‘arbliklarning, ayniqsa Qo‘shma Shtatlarning fikrlashini o‘zgartiradi.
AQSH Davlat kotibi Entoni Blinken ochiqchasiga Pekin mojaroni yumshatishga yordam berishi mumkinligidan xavotir bildirgan.
“Ushbu yondashuv urushning har ikki tomoni cheksiz kurash olib borishi mumkin emas degan nuqtai nazarga asoslanadi. Pekinning xalqaro tinchlik muzokaralarida rol o‘ynashga tayyorligi sinovdan o‘tkazilishi kerak”, — deyiladi xabarda.
WSJ intervyu bergan ko‘pchilik rasmiylar Rossiyaning prezident Vladimir Putin davrida o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha muzokaralar olib borishga tayyorligiga ishonchi komil emas.
AQSHning muzokaralarga bo‘lgan qiziqishi ularni to‘liq miqyosdagi urushni tugatishni yoki hech bo‘lmaganda uning intensivligini kamaytirishni xohlaydigan ba’zi Yevropa mamlakatlariga yaqinlashtirmoqda.
Yevropa rasmiylari va AQSH milliy xavfsizlik kengashidagi yuqori darajadagi vakillar tinchlik muzokaralari g‘oyasini qo‘llab-quvvatlamoqda. AQSH Davlat departamenti va Markaziy razvedka boshqarmasi Ukraina qurolli kuchlarining hujumi diplomatik tashabbuslardan oldin qanday kechayotganini ko‘rishni istaydi.
Ukraina va Rossiya o‘rtasidagi muzokaralar: nega G‘arb bunga intilmoqda?
Muzokaralarni boshlash tashabbusi g‘arb ittifoqchilari urush boshi berk ko‘chaga tushib qolsa, Ukrainani qo‘llab-quvvatlay olmaydi, degan xavotirlar fonida amalga oshirilmoqda. Asosiy muammo — o‘q-dorilar bilan ta’minlash, chunki G‘arb sanoatchilari Ukraina qurolli kuchlariga yordam berish orqali o‘z ehtiyojlarini qondira olmasligi mumkin.
“G‘arb yetakchilari sekin-asta yirik urushni tugatish eng yaxshi variant bo‘ladi degan konsensusga intilmoqda”, — dedi Brukings institutining sobiq Milliy xavfsizlik kengashi xodimi Fiona Xill.
Polsha, Boltiqbo‘yi davlatlari va ba’zi Britaniya rasmiylari, agar bo‘lajak hujum jang maydonidagi vaziyatni o‘zgartirmasa ham, Ukrainaga taraqqiyotga erishish uchun vaqt berish kerak, deb hisoblaydi.
“Har qanday muzokaralar qanday bo‘lishini aniqlashning iloji yo‘q, ammo Parij va Berlinda keng qamrovli o‘t ochishni to‘xtatish to‘g‘risidagi kelishuvga qiziqish bildirilgan, bu Xitoyni tinchlikka erishish bo‘yicha kafillar qatoriga olib kirishi mumkin”, — deyiladi xabarda.
Parij va Berlindagi yuqori martabali amaldorlar Oq uydan Ukraina armiyasi kutilgan muvaffaqiyatdan keyin muzokaralarni osonlashtirishga harakat qilishini kutmoqda. Maqsad Ukrainaning janubdagi muhim hududlarni qaytarib olishi, bu hatto Rossiya boshqa bosib olingan hududlarni saqlab qolgan taqdirda ham muvaffaqiyatga erishishni anglatadi, deyiladi xabarda.
