O‘zbekistonda avgust oyida inflyatsiya 0,5 foizni tashkil etdi
O‘zbekistonda avgust oyida isteʼmol narxlari indeksi 0,5 foizga oshdi. Bu haqda Statistika qo‘mitasi taqdim etgan maʼlumotlarda keltirilgan.
Qayd etilishicha, yil boshidan buyon inflyatsiya 3,8 foizni tashkil etgan, bu so‘nggi besh yildagi eng past ko‘rsatkichdir. O‘rtacha oylik narxlar 0,5 foizga oshgan. Shuningdek, yillik inflyatsiya biroz o‘sib, 8,9 foizni tashkil etgan. So‘nggi yillarda birinchi marta narxlarning o‘sishi 9 foizlik belgidan pastga tushgan.
Oziq-ovqat mahsulotlari arzonlashishdan to‘xtab, o‘sishga o‘tgan — bu safar oyiga 0,6 foizga oshdi. Yil boshidan (3,7 foiz) va o‘n ikki oy davomida (10,6 foiz) narxlarning o‘sishi so‘nggi yillarda minimal darajada saqlanib qoldi.
Oziq-ovqat mahsulotlarining eng kuchli o‘sishi sabzavotlarda qayd etilgan — oyiga 3,7 foiz. Xususan, qovoq ikki barobar o‘sishni ko‘rsatdi. Barcha joyda uning narxi bir oy davomida chorakdan ko‘proqqa oshgan, yillik o‘sish esa 81,1 foizni tashkil etgan.
Shuningdek, avgust oyida ishlab chiqarilgan mahsulotlar 0,4 foizga qimmatlashgan, narxlar esa yil davomida atigi 7,3 foizga oshgan. Kiyim va poyafzal narxlarining o‘sishi 0,1 foizgacha sekinlashgan, o‘tgan avgust oyiga nisbatan mos ravishda 6,6 foiz va 5,7 foizni tashkil etgan. Mebel uchun oylik o‘sish 0,2 foizni, yillik o‘sish esa 6,5 foizni tashkil etgan.
O‘tgan oyda xizmatlar ko‘rsatish sohasida narxlar eng yuqori ko‘rsatkichni qayd etgan — 0,7 foiz. O‘tgan avgust oyiga nisbatan o‘sish 2019-yildan buyon eng yuqori ko‘rsatkich (8,5 foiz) bo‘ldi. Shu bilan birga, umumiy ovqatlanish 1,1 foizga (yil davomida 25,1 foizga), mehmonxona xizmatlari atigi 0,1 foizga (21,2 foiz) qimmatlashgan.
Markaziy bank 2023-yil yakuni bo‘yicha inflyatsiya darajasi 8,5–9,5 foiz atrofida bo‘lishini prognoz qilgandi.
2022-yilda yillik inflyatsiya 12,3 foizni tashkil etgan. 2021-yilda bu ko‘rsatkich 9,98 foiz, 2020-yilda 11,1 foiz, 2019-yilda 15,2 foiz, 2018-yilda 14,3 foiz, 2017-yilda 14,4 foiz bo‘lgan.
Inflyatsiya o‘zi nima?
Inflyatsiya deganda mamlakatdagi tovar va xizmatlar bahosi umumiy darajasining oshishi (o‘sishi) tushuniladi. Uning asosiy ko‘rsatkichi iste’mol narxlarining ma’lum bir davrdagi o‘zgarishi hisoblanadi. Narxlarning umumiy darajasi ko‘tarilishi natijasida mamlakat pul birligi (milliy valyuta) xarid qobiliyatining pasayishi ro‘y beradi. Bu esa o‘z navbatida, davlat pul birligining qadrsizlanishiga olib keladi.
