Лондондаги Филипп Кингсли клиникасининг етакчи трихологи Анабелле Кингсли нима учун соч тўкилишини ва нохуш оқибатларнинг олдини олиш ҳақида бир қанча маслаҳатлар бериб ўтди, деб ёзади “Новий очаг”.
Ҳар учинчи аёл эртами-кеч соч тўкилиши муаммосига дуч келади. Уларнинг ҳар бири учун яхши янгилик бор: ҳеч нарса қилиш мумкин бўлмаган ҳолатлар жуда кам учрайди ва аксарият ҳолларда қулай ечим бор.
Сочларнинг сийраклашишига генетик мойиллик эҳтимоли бор, яъни ёш ўтиши билан уларнинг ҳажми камаяди. Буларнинг барчаси тестостерон даражасига боғлиқ: у қанчалик кўп бўлса, соч фолликулаларини заифлаштириш эҳтимоли шунчалик юқори бўлиб, ҳар бир янги фаолият циклида сийрак сочлар пайдо бўлади. Аммо одатда соч тўкилишини даволаш мумкин бўлган ҳолатлар ҳам бор:
Гормонал бузилиш
Гормонал номутаносиблик ҳуснбузардан тортиб ортиқча вазнгача бўлган кўплаб муаммоларга олиб келиши мумкин. Гормонлар соч ўсиши циклини тартибга солишда катта рол ўйнайди. Эстроген соч ўсиши фазасини узайтиришга ёрдам беради, эркак гормонлари эса аксинча. Эркак гормонларининг кўплиги эндокрин касалликлар, масалан, поликистик тухумдон синдроми ва бошқаларга сабаб бўлиши мумкин.
Стресс
Бу янглиш фикр эмас. Жиддий асабий зарбалар, албатта, соч тўкилишига олиб келади. Сабаби бир хил: стресс таъсирида эркак гормонларини ишлаб чиқариш фаоллашади ва сочлар бунга олдиндан тахмин қилинадиган тарзда реакцияга киришади.
Анемия
Организмдаги темир танқислиги деярли соч тўкилишига олиб келиши билан кафолатланади. Темир сочни ташкил этувчи кератин оқсилларини ҳосил қилиш учун зарурдир. Шунинг учун анемияда дастлаб сочларнинг сийраклашиши ва тўкилиши кузатилади.
Гипотиреоз ва гипертиреоз
Қалқонсимон без оқсил ишлаб чиқаришни ва тўқималарни кислород билан таъминлашни назорат қилиш орқали организмдаги метаболизмни тартибга солишга ёрдам беради. Шунинг учун қалқонсимон безнинг ҳар қандай ҳолати соч фолликулаларига таъсир қилиши мумкин. Бундан ташқари, гипотиреоз кўпинча анемия билан бирга кузатилади.
Б 12 витамини етишмовчилиги
B12 витаминининг етишмаслиги чарчоққа олиб келиши мумкин, аммо агар шундай бўлса, бу кўпинча соч тўкилишига ҳам олиб келиши табиий. Чунки унинг етишмаслиги кислородни тўқималарга олиб борадиган қизил қон таначаларига салбий таъсир қилади. Бу вегетарианлар орасида кенг тарқалган, чунки B12 витамини фақат ҳайвон оқсилларидан олиниши мумкин.
Тўсатдан вазн йўқотиш
Агар ойига 5 килограммдан ортиқ вазн йўқотишга имкон берадиган парҳезларга амал қилинса, бу билан нафақат вазнни, балки сочларни ҳам йўқотиш хавфи бор. Рациондаги ҳар қандай етишмовчилик биринчи навбатда сочнинг ҳолатига таъсир қилади.
Ёш
Менопауза арафасида сочлар сийраклашиб, интенсив равишда тўкила бошлайди, бу эстроген ишлаб чиқаришнинг пасайиши билан боғлиқ.
Нима қилиш керак?
Аввало ваҳима қилишни тўхтатиш зарур. Сочлар секин ўсади, шунинг учун уларнинг ҳолати ва ўсиш тезлиги нормал ҳолатга қайтиши учун камида уч ой керак бўлади. Ишни тўғри овқатланишдан бошлаш керак.
Биринчи ва энг муҳими, организмни етарли миқдорда оқсиллар билан таъминлашдир. Ҳар бир таомда оқсиллар бўлиши керак — камида 120 грамм.
Иккинчи нуқта — мураккаб углеводларнинг етишмаслигини тўлдириш керак. Мевалар, тўлиқ донли нон, дон, кўкатлар, сут маҳсулотлари — буларнинг барчаси кундалик рационда бўлиши лозим.
Учинчидан, темир, C, B12, D3 витамини, мис, рух, селен, муҳим аминокислоталарни ўз ичига олган витамин ва қўшимчаларни олишни унутмаслик лозим. Улар организмда яхши сўрилади ва тезда соғлом соч ўсишига ёрдам беради.
Тўртинчидан, мураккаб турмаклардан воз кечиш. Ҳатто энг юқори сифатли маҳсулотлар ҳам зарарли, сочлар оғирлашади, бир-бирига ёпишади ва тараш пайтида улар сийраклашиб, тўкилади. Ҳатто сочларини фенда қуритишдан ҳам қочиш керак, кондиционерлардан фойдаланиш, мунтазам равишда ниқоблар ва ёғлар суртиш тавсия этилади.
Бешинчидан, сочларни совуқ сув билан ювиш ва ювиш пайтида сочларни қўллар билан илдизигача енгил массаж қилиш лозим. Кондиционердан ҳам фойдаланганда ҳам қўллар билан тавсия этилади.
Олтинчидан, сочларни сочиққа ўраб қуритмаслик лозим. Уларни табиий очиқ ҳавода қуришига имкон бериш керак.
Агар юқорида айтилганларнинг барчаси ёрдам бермаса, гормонал мувозанатни тўғрилашга ва сочни тартибга солишга ёрдам берадиган дорилар рўйхатини биргаликда аниқлаш учун эндокринолог ва параллел равишда трихолог билан боғланиш тавсия этилади.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)