“Alifbo” minorasi, uch asrdan beri ishlayotgan mayoq, bir-biriga qo‘shilmaydigan Choroxi va Ajariskali daryosi, qadimiy daraxtlar makoni bo‘lgan Botanika bog‘i: Batumiga nima uchun sayohat qilish kerak?
Batumining bir tarafi dengiz, bir tarafi tog‘lar va o‘rmonlar bilan qoplangan. Bu yerga tashrif buyurib, nafaqat dengiz sohilida dam olish, balki ekoturizm, gostronomik turizm va etnografik muzeylarda bo‘lishingiz va arxeologik qazishmalarda ishtirok etishingiz mumkin.
2022-yil 21-maydan boshlab Uzbekistan Airways Toshkent—Batumi—Toshkent xalqaro yo‘nalishi bo‘yicha mavsumiy parvozlarni amalga oshiradi. Hozirda bu yo‘nalishda haftaning chorshanba va shanba kunlari samolyot qatnamoqda.
Ushbu shaharga turizm mavsumi ochildi, 27-maydan Uzbekistan Airways va Ajariya Turizm departamenti hamkorligida o‘zbekistonlik jurnalistlar ishtirokida mediatur tashkil etildi.
“Daryo.uz” jurnalistlari ham 1-iyunga qadar davom etgan ushbu sayohatda ishtirok etdi, quyida ushbu turdan reportaj tayyorladi.
Gruziya haqida har bir o‘zbek kam bo‘lsa-da ma’lumotga ega. Lekin uning avtonom davlati bo‘lgan Ajariya haqida juda oz va keng tarqalmagan o‘ziga xosliklar mavjud.
Funikulyor — qiya yo‘nalishda, qisqa masofada yuk va yo‘lovchilarni vagonlarda tashiydigan tor izli temir yo‘l. Vagonlari elektr dvigatel, chig‘ir va po‘lat arqon vositasida harakatlantiriladi.
Ajariya haqida qisqacha
Ajariya — Gruziya respublikasi tarkibida 1921-yil 16-iyulda tashkil topgan. Zakavkaziyaning janubi-g‘arbida, Qora dengiz sohilida joylashgan. Maydoni 3 ming km², aholisi — 340 953 kishiga yaqin. Ajariyada 6 tuman, 2 shahar, 7 shaharcha bor. Poytaxti — Batumi shahri va u Ajariyaning turistik shaharlaridan biri hisoblanadi.
Shahar yaqinida
- Maxinjauri,
- Zelyoniy Mis (Yashil burun),
- Sihisdziri, Kobuleti kurortlari joylashgan.
Tog‘ tizmalari
Avtonom Respublikani Turkiya bilan chegara bo‘ylab baland Shavshet tog‘ tizmasi bog‘lab turadi. Mesxeti; Arsiyan tizmalari Batumini o‘tab turadi.
Iqlim
Ajariya hududida 500 metrgacha balandlikda iqlim subtropik, tog‘larda mo‘’tadil sovuq. Past tekislikda yanvar oyida o‘rtacha temperatura 4°, 7°, iyulda — 20°, 23°, tog‘larda esa yanvar oylarida — 2°, iyulda —16° daraja kuzatiladi.
Ob-havosi yomg‘irli. Ertalab quyosh charaqlab turganiga qaramay sanoqli daqiqalarda mayin yomg‘ir sizni siylashi mumkin.
Daryo, irmoqlar va ko‘l
Eng katta daryosi — Chorox bo‘lib, Batumi shahri yaqinida Qora dengizga quyiladi. Bu daryoning yuqori oqimi Turkiyada, uning irmog‘i — Ajarisskali Sharqdan G‘arbga butun mamlakatni kesib o‘tadi.
Choroxi Turkiya hududiga kiruvchi daryo bo‘lib, 26 km masofada Gruziyaning Ajariskali daryosi bilan bir maromda oqadi. Ajoyibligi shundaki ularning suvi bir biriga qo‘shilib ketmaydi. Ajariskali daryosining nomi — so‘zma so‘z tarjima qilinganda “Ajariya suvi” degan ma’noni beradi.
Sharshara va ko‘lga yo‘naltiruvchi ma’lumotlar taxtachasi
Foto: Ilhom Xursanaliyev
Eng ajablanarlisi shundaki Batumidagi barcha milliy bog‘lar va qo‘riqxonalarga o‘tish uchun, albatta, daryo irmoqlaridan dor yo‘llari orqali o‘tilishi kerak. Bog‘ hududi juda toza, bironta kuzatuv kamerasi bo‘lmasa-da. Va har kilometrda yo‘l ko‘rsatkichlar hisobiga yo‘lingizdan adashmaysiz. Atrof yashil gilamga burkanganday taassurot uyg‘otadi.
Tabiiy boyliklari
Foydali qazilmalari: mis va polime-tall rudalar, oltingugurt kolchedani, o‘tga chidamli tuproqlar. Tuproqlari tog‘li hududlarda unumli hisoblansa, dengiz atrofidagi tuproq barhanlari qizil-mineralli ekani qayd etilgan.
Batumida neft qayta ishlanadi, mashinasozlik (kemalar, neft va choy sanoati uchun jihozlar, transformator, elektrokar ishlab chiqariladi), oziq-ovqat (choy, tamaki fabrikalari, sitrus mevalari mahsulotlari va boshqalar), yengil (ko‘n poyabzal va tikuvchilik ishlab chiqarish birlashmalari) sanoatlari rivojlangan.
Texnik rezina buyumlari, kimyo-farmatsevtika, kofein zavodlari bor.
O‘rmonlar
Hududining 50 foizdan ko‘prog‘i o‘rmonlar bilan qoplangan.
Tog‘ yon bag‘rlarida:
- kashtan,
- dub,
- grab,
- archa,
- pixta
dengiz bo‘yida subtropik o‘simliklar
- palma,
- magnoliya
- evkalipt,
- bambuk o‘sadi.
Kintrishi qo‘riqxonasi bor. Ajariyada to‘rtta qo‘riqlanadigan hudud mavjud: “Mtirala”, “Kintrishi” , “Machaxela” milliy bog‘i hamda Kobuleti qo‘riqxonasi. Bu joylar qalin o‘rmonzorlardan iborat va subtropik o‘simliklarga juda boy.
Botanika bo‘g‘ida alohida Atirgullar maydoni yaratilgan bo‘lib, bog‘ hududi 5-6 sotix joyni egallagan. Bu yerda 300 dan ortiq gul turini ko‘rishingiz mumkin. Asosiysi ulardan atirgul hidi taralib turadi. Bog‘bonning ma’lumot berishicha, gullar dunyoning turli burchaklaridan olib kelingan.
Dengiz va bulvar
Qora dengiz bo‘yidagi Batumidagi toshli plyaj uzunligi 7 kilometrdan oshadi — u janubda aeroportdan shimolda portga qadar cho‘ziladi.
Eng asosiysi plyaj tekin. Bu yerda lejaklar — 5 lari, soyabon — 10 lari (1 gruziya lari — 4300 so‘m). Sohilda kutilmagan daqiqada mayin yomg‘ir yog‘ishi mumkin. Yoz o‘rtalarida dengiz suvi iliq bo‘ladi.
1863-yilda qurilgan va 1882 yilda qayta toshdan restavratsiya qilingan mayoq hali ham portda kemalarga yo‘l ko‘rsatib turadi. uzunligi 20 metrni tashkil qilgan minoraga maxsus xizmatchidan boshqa hech kim kiritilmaydi. u avval oq rangda nur taratgan keyinroq uni qizil rangga almashtirishgan.
