Qayta ko‘rish kerak: Kutilmagan yakun bilan tugaydigan eng yaxshi psixologik dramalar

Psixologik filmlarni tomosha qilish uchun o‘ziga xos kayfiyat kerak — sirli elementlarga ega triller va detektivlar doimo jangovar filmlar yoki dramalardan ko‘ra ko‘proq taranglashishga majbur qiladi. Bu oddiy psixologiya bilan izohlanadi: paradoks shundaki, bunday filmlarni tomosha qilish juda og‘riqli bo‘lishi mumkin, ammo aynan shu narsa tomoshabinga zavq keltiradi.

“La’natlanganlar oroli” (2009)

• Mamlakat: AQSH
• Rejissyor: Martin Scorsese
• Bosh rollarda: Leonardo Di Kaprio, Mark Ruffalo, Ben Kingsli

Ikki amerikalik detektiv Massachusets shtatidagi sirli orolga ruhiy kasallikka chalingan jinoyatchilar uchun mo‘ljallangan klinikadagi bemor ayolning g‘oyib bo‘lishini tergov qilish uchun borishadi. Tergov davomida ular yolg‘onlar to‘ri, tafakkur o‘yinlari va atrofdagilarning — jinoyatchilarning ham, sheriklarning ham — jinniliklari bilan to‘qnash kelishadi.

“Sirli oyna” (2004)

• Mamlakat: AQSH
• Rejissyor: David Koepp
• Bosh rollarda: Jonni Depp, Jon Turturro, Mariya Bello

Yozuvchi Mort Reyni okean qirg‘og‘idagi uyida xotirjam yashardi. Yaqinda u sevimli rafiqasi yonida, yozuvchilik karyerasiga ega edi, lekin hammasini bir lahzada yo‘qotadi. Noma’lum bir odam paydo bo‘lgach, hayoti yanada yomonlashadi. U Reynining hayotini o‘g‘irlashga urinib, uni hamma yerda ta’qib qiladi.

“Ko‘rinmas mehmon” (2016)

• Mamlakat: Ispaniya
• Rejissyor: Oriol Paolo
• Bosh rollarda: Mario Kasas, Ana Vaxener, Xose Koronado

Ispaniyalik yosh tadbirkor Adrian ma’shuqasini o‘ldirishda ayblanadi. U aybsizligini isbotlashda mamlakatning eng yaxshi mutaxassisi, taniqli advokat Virjiniya Gudmanning xizmatlaridan foydalanishga qaror qiladi. O‘ziga ishongan tadbirkor hatto shunday professionalni ham alday olaman deb hisoblaydi, lekin u kim bilan ishlayotganini hali bilmaydi.

“Asosiy instinkt” (1992)

• Mamlakat: AQSH, Fransiya
• Rejissyor: Pol Verxoven
• Bosh rollarda: Maykl Duglas, Sheron Stoun

Detektiv Nik Karren shafqatsiz jinsiy qotillik bo‘yicha tergov ishini olib bormoqda. Eng katta shubha o‘ldirilgan odamning ma’shuqasi Ketringa tushadi — u psixologik jihatdan beqaror yozuvchi, hayratlanarli romanlar muallifi, o‘zining so‘nggi kitobida (butunlay tasodifan) mutlaqo o‘xshash jinoyatni batafsil tasvirlab bergan. Tergov davomida Karren yozuvchining erkaklarni manipulyatsiya qilish, ularning eng asosiy instinktlaridan birini uyg‘otish qobiliyatiga ega ekanligini tushunadi.

“Asirlar” (2013)

• Mamlakat: AQSH
• Rejissyor: Deni Vilnyov
• Bosh rollarda: Xyu Jekman, Jeyk Jillenxol, Viola Devis

Keller eng dahshatli voqeani boshdan kechiradi: uning olti yoshli qizi dugonasi bilan birga g‘oyib bo‘ladi. Qizlar shubhasiz o‘g‘irlab ketilgan, shubhalanadigan birgina narsa — qizlar hovlida o‘ynayotgan paytda ularning ko‘chasida to‘xtab turgan eski furgon edi. Tergovga rahbarlik qilayotgan detektiv Loki Kellerning haydovchisi Aleks Jonsni hibsga oladi, u ham dalil yo‘qligi sababli tez orada ozod qilinishi kerak. Politsiya ikkilanib qoladi, ammo qayg‘udan ado bo‘lgan ota-ona o‘zi adolatni o‘rnatishga qaror qiladi.

“Yo‘qolgan ayol” (2014)

• Mamlakat: AQSH
• Rejissyor: Devid Fincher
• Bosh rollarda: Ben Afflek, Rozamund Payk, Nil Patrik Xarris

Turmush qurganlarining besh yilligini nishonlash uchun hamma narsa tayyor edi, to‘satdan film qahramoni tushunarsiz tarzda g‘oyib bo‘ladi. Uyda mushtlashuv va qon izlari bor, ammo izlar yo‘qotishga harakat qilingan — hammasi er aybdor deb hisoblanishi uchun. Ammo bularning barchasi tergovni yanada chalkashtirib yuboradi, chunki erkakning o‘zi uning xotini xavfli psixopat ekanligi, hamma narsa qilishi mumkinligi va undan ham ko‘proq narsalarni aytib beradi.

“Tafakkur o‘yinlari” (2001)

• Mamlakat: AQSH
• Rejissyor: Ron Xovard
• Bosh rollarda: Rassell Krou, Ed Xarris, Jennifer Konnelli

Olamshumul mashhurlikdan tortib to oxirigacha — Jon Forbsning hayot yo‘lini shunday tasvirlash mumkin. Matematik vunderkind o‘z davrida ilm-fanda inqilob qiladi, bu esa unga olamshumul shuhrat keltiradi. Biroq mag‘rur janob Nesh taqdirning kutilmagan zarbasiga uchraydi, bu esa hayotini tubdan o‘zgartiradi — u ruhiy kasallik tufayli haqiqiy dunyoni illyuziyalar bilan aralashtirib yuboradi.