“Hamma xavotirda”: Markaziy Osiyo davlatlari Isroil— Falastin mojarosiga qanday munosabat bildirdi?
7-oktyabr kuni HAMAS Isroilga qarshi harbiy operatsiya boshlanganini e’lon qildi. Shu kuni ertalab Isroilga 5 mingta raketa va snaryadlar otildi.
“Xalqimiz yana bir bor inqilob boshlab, davlat qurish loyihasiga qaytmoqda. Bugun kimda qurol bo‘lsa, uni olib chiqishi kerak, chunki vaqt keldi”, — dedi Falastinning HAMAS harakati harbiy qanoti rahbari Muhammad al-Deyfa.
G‘azo yaqinidagi bir qancha shaharlarda to‘qnashuvlar davom etmoqda, biroq Isroil mudofaa kuchlari HAMAS ularning birortasini ham to‘liq nazoratga olmaganini da’vo qilmoqda.
Isroil hukumatining bayonotlari, mahalliy aholi, Amnesty International va boshqa inson huquqlari tashkilotlarining xabarlaridan farqli ravishda, HAMASning yuqori martabali mulozimi guruh tinch aholiga hujum qilmayotganini ta’kidlamoqda.
“Daryo” tahririyati Markaziy Osiyo davlatlaridan ushbu mojaroga nisbatan rasmiy munosabatlarni to‘pladi.
O‘zbekiston
O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi Falastin—Isroil mojarosi hududida tinch aholi orasida ko‘plab qurbonlarga olib kelgan va butun Yaqin Sharqdagi vaziyatni sezilarli darajada murakkablashtirgan vaziyat keskinlashganidan jiddiy xavotir bildiradi.
“Biz urushayotgan tomonlarni qurolli qarama-qarshilikni tezda tugatish hamda inqirozni siyosiy va diplomatik vositalar orqali hal qilish uchun barcha choralarni ko‘rishga chaqiramiz”, — deyiladi TIV bayonotida.
O‘zbekistonning Isroildagi elchixonasi vatandoshlarni xavfsiz joyda qolishga chaqirdi. Favqulodda vaziyatlarda quyidagi raqamlarga murojaat qilish mumkin: +972544851397, 03-672-2466.
Qirg‘iziston
Respublika Tashqi ishlar vazirligining rasmiy hujjatida shunday deyiladi:
“Qirg‘iziston Respublikasi ko‘plab qurbonlar va vayronagarchiliklarga olib kelgan Isroil—Falastin mojarosidagi vaziyatning jiddiyligidan chuqur xavotir bildiradi.
Biz mojaroning barcha tomonlarini tinchlikka erishish, tinch aholi xavfsizligini taʼminlash va Yaqin Sharq mintaqasida vaziyatni barqarorlashtirish maqsadida harbiy harakatlarni zudlik bilan to‘xtatishga va imkon qadar tezroq siyosiy va diplomatik muloqotni boshlashga chaqiramiz”.
Qozog‘iston
“Daryo”ning Qozog‘istondagi muxbiri Tashqi ishlar vazirligining haftalik brifingida qatnashib, Yaqin Sharqdagi jangovar harakatlarga oid ba’zi ma’lumotlarni taqdim etdi.
TIV maʼlumotlariga ko‘ra, Qozog‘iston Respublikasining Isroildagi elchixonasida konsullik ro‘yxatida 77 kishi, jumladan, elchixona xodimlari va ularning oila aʼzolari ham bor. Qozog‘istondan 5 nafar talaba Isroil oliygohlarida tahsil olmoqda, 30 ga yaqin qozog‘istonlik esa Isroilning turli tibbiyot muassasalarida amaliyot o‘tamoqda. Jami 112 kishi.
“Ular bilan tezkor hamkorlik qilish maqsadida messenjerda hozirda Isroilda vaqtincha va doimiy istiqomat qiluvchi 200 ga yaqin Qozog‘iston Respublikasi fuqarolari o‘rin olgan maxsus chat tashkil etildi. Ushbu chatda yurtdoshlarimiz o‘z joylashuvi haqida ma’lumot beradi, ularga turli masalalar bo‘yicha maslahat beradigan, konsullik va huquqiy yordam ko‘rsatuvchi diplomatlar bilan aloqalar almashadi”, — deyiladi TIV xabarida.
Tashqi ishlar vazirligi rasmiy vakili Aybek Smadiyarovning so‘zlariga ko‘ra, shu paytgacha 118 nafar qozog‘istonlik Qozog‘istonga qaytish istagini bildirgan. Qozog‘iston elchixonasi Air Astana aviakompaniyasi bilan hamkorlikda Qozog‘istonga qaytish istagini bildirgan fuqarolar ro‘yxatini tuzish va ularni keyingi xavfsiz joyga olib borishni tashkil etish ustida ishlamoqda, dedi Smadiyarov.
“Biz tomonlarni vaziyatni tinch yo‘l bilan hal qilish uchun siyosiy vositalarni izlashga va nafaqat ikki davlat o‘rtasidagi, balki butun Yaqin Sharqdagi vaziyatning yanada keskinlashishiga olib keladigan harakatlarga yo‘l qo‘ymaslikka chaqiramiz”, — deyiladi xabarda.
Afg‘oniston
“Tolibon” keskinlik kuchaygan vaziyatda Falastinni qo‘llab-quvvatlashini bildirdi hamda mintaqa davlatlari va xalqaro hamjamiyatni Isroil zo‘ravonligining oldini olishga chaqirdi.
“Afg‘oniston Islom Amirligi Tashqi ishlar vazirligi G‘azo sektoridagi so‘nggi voqealarni diqqat bilan kuzatib boryapti va bu kabi hodisalarning sodir bo‘lishini Isroil tomonidan falastinliklarning huquqlari poymol etilishi natijasi deb hisoblaydi...
Afg‘oniston Islom Amirligi falastinliklarning tarixiy Falastin zaminida mustaqil davlatga ega bo‘lishi borasida qonuniy va tarixiy huquqini qo‘llab-quvvatlaydi hamda islom mamlakatlari, Islom hamkorlik tashkiloti, jahon hamjamiyatini va ayniqsa mintaqadagi nufuzli davlatlarni Isroilning Falastin xalqiga qarshi jinoyatlarining oldini olish uchun chora ko‘rishga chaqiradi”, — deyiladi “Tolibon” TIVning Twitter’dagi bayonotida.
Tojikiston
Mamlakat Tashqi ishlar vazirligi quyidagicha bayonot bilan chiqdi:
“Yaqin Sharqdagi keskinlik kuchayib, tinch aholi orasida katta qurbonlik, uy-joy va ijtimoiy infratuzilmalarning vayron bo‘lishiga olib kelgani Tojikistonda katta xavotir bilan qabul qilinmoqda.
Tojikiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi zo‘ravonlik harakatlarini keskin qoralab, tomonlarni zo‘ravonlikka zudlik bilan chek qo‘yishga va vaziyatni normallashtirish uchun muloqot boshlashga chaqiradi”.
